
مهدی صالحی طاهری
در شرایطی که تحولات جهانی و تغییرات سیاستهای خارجی برخی کشورها، چالشهای اقتصادی جدیدی را پیش روی ایران قرار داده است، لزوم تقویت ظرفیتهای داخلی و تنوعبخشی به ساختار اقتصادی بیش از پیش آشکار شده است. با توجه به احتمال بازگشت فشارهای اقتصادی، تمرکز بر اقتصاد مقاومتی، توسعه بازارهای غیرسنتی و مدیریت هوشمندانه منابع، راهکارهای کلیدی برای عبور از بحرانهای احتمالی محسوب میشوند.
به گزارش کیوسکخبر، اقتصادهای ملی نه تنها تحت تأثیر متغیرهای داخلی، بلکه به شدت به تحولات ژئوپلیتیک و تصمیمات سیاستگذاران بینالمللی وابسته هستند. در این میان، ایران نیز در طول سالهای اخیر شاهد تشدید فشارهای اقتصادی از سوی برخی کشورهای غربی بوده است. این فشارها که عمدتاً از طریق تحریمهای بانکی، نفتی و تجاری اعمال شدهاند، بیتردید بر معیارهای کلان اقتصادی اثرگذار بودهاند. با این حال، تجربه سالهای گذشته نشان داده است که اقتصاد میتواند با بهرهگیری از سیاستهای هوشمند و تمرکز بر خوداتکایی، نه تنها از بحرانها عبور کند، بلکه زمینهساز تحول و رشد پایدار نیز باشد.
یکی از مهمترین پیامدهای فشارهای اقتصادی، کاهش دسترسی به درآمدهای ارزی بوده است. این موضوع در کوتاهمدت منجر به نوسانات بازار ارز و افزایش تورم شده است. با این حال، این چالش، فرصتی را نیز برای بازنگری در ساختار اقتصادی فراهم کرده است. تمرکز بر کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و ارتقای نقش بخشهای غیرنفتی، به عنوان یک ضرورت استراتژیک، مورد توجه قرار گرفته است. توسعه صنایع پاییندستی، افزایش ارزش افزوده در محصولات تولیدی و تقویت بخش خدمات دانشبنیان، گامهای مؤثری در جهت کاهش حساسیت اقتصاد نسبت به نوسانات بینالمللی محسوب میشوند.
همزمان، تقویت تولید داخل به عنوان ستون اصلی اقتصاد مقاومتی، نقش بسزایی در کاهش وابستگی به واردات و افزایش اشتغال داشته است. حمایت از واحدهای تولیدی کوچک و متوسط، تسهیل دسترسی به منابع مالی و بهبود زیرساختهای لجستیکی، از جمله اقداماتی است که میتواند به افزایش بهرهوری و رقابتپذیری منجر شود. همچنین، ایجاد فضای مناسب برای نوآوری و استفاده از فناوریهای داخلی، نه تنها به کاهش وابستگی به منابع خارجی کمک میکند، بلکه زمینهساز ایجاد صنایع پیشرفته و صادرات با ارزش افزوده بالا میشود.
در حوزه تجارت خارجی، تنوعبخشی به بازارهای صادراتی یکی از راهبردهای موثر در مقابله با محدودیتهای تجاری است. گسترش روابط اقتصادی با کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای جنوبی، علاوه بر دسترسی به بازارهای جدید، امکان همکاری در حوزههای انرژی، صنعت و کشاورزی را نیز فراهم میکند. این رویکرد نه تنها باعث تقویت صادرات غیرنفتی میشود، بلکه به ایجاد شبکههای تأمین پایدار و کاهش ریسک وابستگی به بازارهای خاص منجر میشود.
مدیریت بازار ارز نیز از دیگر محورهای مهم در ثبات اقتصادی است. ایجاد نظامی شفاف و یکپارچه برای تخصیص ارز، کنترل نقدینگی و کاهش بیثباتی نرخ ارز، میتواند به کاهش تورم و افزایش اعتماد به سیستم مالی کمک کند. همچنین، تقویت بخش بانکی و افزایش شفافیت در عملیات مالی، زمینهساز جذب سرمایه و افزایش رقابت در بخش خصوصی است.
دیپلماسی اقتصادی فعال نیز میتواند به عنوان اهرمی برای کاهش فشارهای خارجی عمل کند. افزایش همکاریهای منطقهای، عضویت در گروههای اقتصادی فرامنطقهای و گسترش تعاملات تجاری با کشورهای دوست، فرصتهایی برای دسترسی به منابع مالی، فناوری و بازارهای جدید فراهم میکند. این رویکرد نه تنها به کاهش تأثیر تحریمها کمک میکند، بلکه ایران را به عنوان بازیگری فعال در اقتصاد جهانی جا میدهد.
به گزارش کیوسکخبر، موفقیت در عبور از چالشهای اقتصادی مستلزم همافزایی بین دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی است. انسجام در سیاستگذاری، اعتماد متقابل و تمرکز بر اهداف بلندمدت، کلید گذار از تحولات پیچیده جهانی و دستیابی به رشد پایدار است. با بهرهگیری از ظرفیتهای داخلی و استفاده از فرصتهای بینالمللی، ایران میتواند نه تنها به چالشها پاسخ دهد، بلکه زمینهساز توسعهای جامع و عادلانه نیز باشد.
منبع خبر : کیوسکخبر
https://www.kioskekhabar.ir/?p=281219