مهدی صالحی طاهری ـ خبرنگار

رشد بی‌سابقه قیمت مسکن و اجاره‌بها در سال‌های اخیر، زندگی مستأجران را به ویژه در شهرهای بزرگ با دشواری‌های جدی مواجه کرده است. آمارها نشان می‌دهد که قیمت مسکن در تهران طی ۸ سال گذشته بیش از ۱۸۰۰ درصد افزایش یافته و در برخی برآوردهای غیررسمی، این رقم حتی به ۲۴۰۰ درصد نیز رسیده است. در چنین شرایطی، نه وام‌های بانکی جوابگوی نیاز متقاضیان مسکن است و نه سیاست‌های دولتی مانند مسکن مهر یا نهضت ملی مسکن توانسته‌اند راه‌حلی پایدار ارائه دهند.

از سوی دیگر، اجاره‌بها نیز همگام با افزایش قیمت خرید، سیر صعودی داشته و بسیاری از خانوارهای متوسط و کم‌درآمد را مجبور به مهاجرت به حاشیه شهرها کرده است. مرکز آمار گزارش می‌دهد که تنها ۲۳ درصد از خانوارهای شهری مستأجر هستند، اما همین گروه نیز با فشار شدید معیشتی روبه‌رو شده‌اند، چرا که رشد دستمزدها به هیچ‌وجه با افزایش هزینه‌های مسکن همخوانی ندارد.

کارشناسان، عوامل متعددی مانند سوداگری در بازار مسکن، کاهش عرضه، افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز و تقاضای سرمایه‌ای (به جای مصرفی) را از دلایل اصلی این بحران می‌دانند. با این حال، به نظر می‌رسد تا زمانی که سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی اصلاح نشود و برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای کنترل تورم و افزایش تولید مسکن صورت نگیرد، بهبودی در این شرایط حاصل نخواهد شد.

در این میان، مستأجران و متقاضیان مسکن، قربانیان اصلی این چرخه معیوب هستند؛ کسانی که نه توان خرید دارند و نه می‌توانند با اطمینان به آینده، اجاره‌نشینی را ادامه دهند. آیا دولت‌های آینده راه‌حلی فراتر از شعار و طرح‌های ناتمام برای این بحران خواهند داشت؟