روز هفتم آذرماه، به‌عنوان «روز نوآوری و فناوری ایران‌ساخت»، فرصتی مهم برای تأکید بر جایگاه راهبردی فناوری بومی در پیشرفت صنعتی کشور فراهم می‌آورد. توسعه نوآوری و بومی‌سازی فناوری در صنایع بزرگ، به‌ویژه صنعت فولاد، افزون بر آنکه یکی از عوامل رشد اقتصادی به شمار می‌آید، تضمینی برای استقلال فناوری، تاب‌آوری صنعتی و تحقق گفتمان ایران‌ساخت است. در چشم‌انداز توسعه ملی، صنعتی که بتواند نیازهای فناورانه خود را با تکیه بر ظرفیت داخلی تأمین کند، از موقعیتی ممتاز برخوردار خواهد بود.

فولاد مبارکه، بزرگ‌ترین شرکت فولادی کشور، طی سال‌ها تلاش مستمر، جایگاه ویژه‌ای در حوزه فناوری و نوآوری کسب کرده است. این شرکت با سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، بهره‌گیری از نیروی انسانی متخصص و ایجاد زیرساخت‌های فناورانه، به پیشران صنعت کشور در حوزه ایران‌ساخت تبدیل شده است. عملکرد فولاد مبارکه در توسعه فناوری‌های داخلی و حمایت از اکوسیستم نوآوری، نمونه‌ای بارز از تعهد به خودباوری و ارتقای توان صنعتی کشور است.
فولاد مبارکه به‌حق و به‌شایستگی، بر اساس عملکرد خود، پیشروترین شرکت صنعتی کشور شناخته می‌شود و نقش محوری در مسیر فناوری و نوآوری، به‌ویژه در حوزه صنعت ایفا می‌کند. این شرکت از طریق تأسیس «شرکت پشتیبانی و توسعه فناوری و نوآوری فولاد مبارکه» جهت راه‌اندازی نهادهای نوآورانه اقدام کرده است. این شرکت وظیفه دارد پروژه‌های فناورانه را شناسایی و از شرکت‌های دانش‌بنیان حمایت مالی کند و سازوکار تجاری‌سازی فناوری‌های جدید را فراهم آورد. به عبارت دیگر، مبارکه فراتر از تولید سنتی فولاد، در حال ساختن یک زیست‌بوم فناوری است که پژوهش، نوآوری و صنعت را به هم پیوند می‌دهد.
یکی از ارکان مهم این اکوسیستم، «صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر فولاد مبارکه» است که به‌منظور سرمایه‌گذاری بر شرکت‌های دانش‌بنیان و پروژه‌های راهبردی نوآورانه تأسیس شده است. این صندوق رکنی اساسی در تحول زیست‌بوم نوآوری صنعتی است و با سرمایه‌گذاری هدفمند، زمینه رشد استارت‌آپ‌ها و نوآوری‌های فناورانه را در صنعت فولاد تسهیل می‌کند.همچنین، فولاد مبارکه با راه‌اندازی «مرکز توسعه کسب‌وکار صنعت ۴٫۰» از طریق همکاری با دانشگاه تهران، بستری برای توسعه فناوری‌های نسل چهارم صنعتی فراهم کرده است. این مرکز، با تمرکز بر اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و هوشمندسازی تولید، به‌عنوان نقطه اتصال دانشجویان، پژوهشگران و شرکت‌های فناور عمل می‌کند.
فولاد مبارکه با فراهم کردن بسترهای پژوهشی و آموزشی گسترده، به‌نوعی یک دانشگاه صنعتی بزرگ شناخته می‌شود. این شرکت محیطی برای توسعه مهارت‌های تخصصی، آموزش نیروی انسانی و انتقال دانش فنی به متخصصان صنعت ایجاد کرده است. تجربه و توان علمی موجود در مجموعه، به افزایش تاب‌آوری و پیشتازی شرکت در مسیر فناوری‌های نوین کمک کرده و آن را به الگویی برای سایر صنایع کشور تبدیل ساخته است.
حمایت از پژوهش و نیروی انسانی نیز در گفتمان فناوری مبارکه نقش اساسی دارد. فولاد مبارکه با همکاری بسیاری از دانشگاه‌های معتبر کشور، از پایان‌نامه‌های دانشجویی و هسته‌های پژوهشی حمایت می‌کند تا حلقه ارتباط بین دانشگاه و صنعت را تقویت کند. به‌یقین چنین سیاستی به تربیت نیروی متخصص و توسعه دانش فنی در صنعت کمک شایانی می‌کند.
این فعالیت‌ها در مجموعه نشان‌دهنده این است که فولاد مبارکه به‌خوبی نقش «هاب نوآوری صنعتی» را بر عهده گرفته است. ایجاد نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر، مراکز پژوهشی، همکاری با دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان، همگی به یک هدف منتهی می‌شوند: همگام شدن صنعت فولاد با موج نوآوری جهانی و کاهش وابستگی به فناوری‌های وارداتی.
برنامه‌های آتی فولاد مبارکه بر استفاده از فناوری‌های نوین، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و راهکارهای سبز صنعتی متمرکز است. توسعه پژوهش، همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و ایجاد زیست‌بوم نوآورانه، این شرکت را به الگویی برای مفهوم «ایران‌ساخت» و پیشتاز نوآوری در صنعت کشور تبدیل کرده است. چنین چشم‌اندازی تضمین می‌کند که فولاد مبارکه علاوه بر تولید، موتور توسعه فناورانه و ارزش‌آفرینی پایدار برای صنعت و اقتصاد ایران باقی بماند.
شایان ذکر است روز «نوآوری و فناوری ایران‌ساخت» فرصتی طلایی برای تأکید بر اهمیت توسعه فناوری داخلی در صنعت و تشویق به گسترش اکوسیستم نوآوری است. فولاد مبارکه با خلق زیرساخت‌های نوآورانه و طراحی مدل حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، خود را به‌عنوان پیشتاز این عرصه تثبیت کرده است. آینده‌ای که در آن فناوری، تولید و دانش درهم‌تنیده‌اند، تنها با استمرار این تلاش‌ها و هم‌افزایی صنعت با دانشگاه امکان‌پذیر خواهد بود.