مهدی صالحی طاهری ـ خبرنگار

در حالی که طی ماه‌های اخیر حمایت از بازار سرمایه به عنوان یکی از دغدغه‌های مرکزی نهادهای نظارتی و اجرایی مطرح شده است، اما عملکرد واقعی این حمایت‌ها هنوز نتوانسته زمینه بازگشت اعتماد عمومی سرمایه‌گذاران را فراهم کند. در بازاری که سال‌هاست با تضعیف مشارکت خردسالاران مواجه است، عدم وجود شفافیت در نحوه تصمیم‌گیری، منبع تأمین مالی و سازوکار تخصیص منابع، عامل اصلی این بی‌اعتمادی محسوب می‌شود.

بازار سرمایه بدون اعتماد، تنها مجموعه‌ای از معاملات بی‌ثبات و کوتاه‌مدت است که قادر به جذب سرمایه پایدار نیست. این امر در هفته‌های اخیر با خروج قابل توجهی از سوی سرمایه‌گذاران به خوبی آشکار شده است. وقتی تصمیمات مهم با کمترین درجۀ شفافیت اتخاذ می‌شوند، اولین واکنش بازار، کاهش مشارکت و افزایش ناامیدی است.

یکی از انتظارات اصلی از هر نوع حمایت مالی این است که براساس معیارهای مشخص، قابل رویت و قابل دسترس برای تمامی فعالان بازار باشد. اما در عمل، بیشتر این اقدامات به صورت غیرمستند و بدون افشای جزئیات لازم انجام شده‌اند. این وضعیت زمینه را برای ظهور شائبه‌هایی در خصوص دسترسی ناعادلانه به منابع فراهم کرده و به جای ایجاد ثبات، بازار را دچار نوسانات بیشتری کرده است.

بدون اطلاع‌رسانی دقیق درباره حجم منابع تزریقی، منبع تأمین مالی، معیارهای انتخاب نمادها و برنامه زمانی این حمایت‌ها، هیچ سیاستی نمی‌تواند تأثیر بلندمدتی داشته باشد. سرمایه‌گذاران خرد، که نقش پشتوانه بازار را بر عهده دارند، تنها زمانی تمایل به مشارکت پیدا می‌کنند که محیط بازار را عادلانه، قابل پیش‌بینی و شفاف ببینند.

بنابراین، بازگشت اعتماد عمومی در بازار سرمایه تنها از طریق انتشار اطلاعات مستند، قابل راستی‌آزمایی و به موقع میسر خواهد شد. نهادهای مسئول باید برنامه‌های خود را با رویکردی شفاف و قابل دسترس برای تمامی فعالان بازار اعلام کنند. این موضوع شامل پاسخ‌گویی به سؤالاتی درباره منبع واقعی منابع مالی، سازوکار تخصیص آن‌ها، افق زمانی اجرایی شدن و روش‌های جلوگیری از رانت اطلاعاتی است.

بدون این گام‌ها، هرگونه اقدام به عنوان یک حمایت ظاهری باقی می‌ماند که نه تنها به حل مشکلات موجود کمکی نمی‌کند، بلکه زمینه‌ساز بروز شائبه‌های جدید نیز خواهد شد. شفافیت، تنها سرمایه‌ای است که می‌تواند اعتماد گمشده در بازار سرمایه را بازگرداند؛ سرمایه‌ای که با سیاست‌های غیرشفاف و اجرای مبهم اقدامات حمایتی، روز به روز کمتر می‌شود.