سقوط ناگهانی قیمت رمزارزها و بی‌ثباتی بازار، تنها سرآغاز ترس‌های سرمایه‌گذاران نیست؛ خالی‌فروشی گسترده در صرافی‌های داخلی، موج جدیدی از ریسک را برای دارندگان ارز دیجیتال رقم زده است.

به گزارش کیوسک‌خبر، سقوط شتاب‌دار اخیر قیمت بسیاری از ارزهای دیجیتال در پی تحولات ژئوپولیتیکی و تصمیمات تجاری کشورهای بزرگ، نه تنها باعث تشدید نوسانات بازار شده، بلکه آسیب‌پذیری ساختاری صرافی‌های رمزارز در ایران را به‌وضوح آشکار کرده است. در این میان، پدیده «خالی‌فروشی» به عنوان یکی از جدی‌ترین تهدیدهای سیستمی این بازار، نگرانی‌های جدی را برای حفظ امنیت دارایی‌های کاربران ایجاد کرده است.

در عمل، خالی‌فروشی به معنای فروش رمزارزی است که صرافی در سبد دارایی خود آن را ندارد. به بیان دیگر، کاربران پس از خرید رمزارز، در حساب خود موجودی را مشاهده می‌کنند، اما در سطح عملیاتی، صرافی اقدام به تهیه یا نگهداری آن دارایی نکرده است. این امر به‌ویژه در شرایطی که تقاضا برای برداشت یا انتقال دارایی افزایش می‌یابد، می‌تواند منجر به بحران نقدینگی و حتی ورشکستگی صرافی شود.

علت عمده این پدیده، ساختار غیررسمی و غیرنظارتی صرافی‌های داخلی است. به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های انتقال وجوه، بسیاری از این صرافی‌ها قادر به انجام عملیات «خالص‌سازی» نیستند؛ فرآیندی که در آن تراکنش‌های داخلی جمع‌بندی شده و تنها اختلاف خالص با صرافی‌های بین‌المللی تسویه می‌شود. عدم شفافیت در نحوه اتصال این صرافی‌ها به شبکه جهانی و فقدان زیرساخت‌های مالی بین‌المللی، این چالش را تشدید کرده و ریسک معاملاتی را به‌طور چشمگیری افزایش داده است.

همزمان، نوسانات شدید قیمتی در بازار جهانی رمزارزها، به‌ویژه در واکنش به سیاست‌های تجاری کشورهای بزرگ، تأثیر مستقیمی بر روان سرمایه‌گذاران داخلی داشته و اعتماد به این بازار را لرزانده است. در چنین شرایطی، وجود صرافی‌های بدون پشتوانه، بحران را چندلایه می‌کند؛ چرا که کاربران نه تنها در معرض نوسانات بازار هستند، بلکه با ریسک از دست‌دادن کامل دارایی به دلیل فعالیت‌های غیرمسئولانه صرافی‌ها نیز روبه‌رو هستند.

در این میان، ورود بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر، گامی ضروری برای کاهش ریسک‌های سیستمی بازار محسوب می‌شود. نظارت بر فعالیت‌های صرافی‌ها، الزام به شفاف‌سازی دارایی‌ها، تعیین سقف معاملات و مدیریت حجم نگهداری رمزارز توسط افراد، از جمله اقداماتی است که می‌تواند ثبات بخش باشد. در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، نظارت بر این بازار یا به عهده بانک مرکزی است یا کمیسیون‌های مالی مستقل که قوانین شفاف و اجرایی دارند.

بدون چنین چارچوب نظارتی، بازار رمزارز در ایران به فضایی پرهرج‌ومرج تبدیل می‌شود که در آن، سودآوری کوتاه‌مدت بر امنیت و پایداری اقتصادی اولویت دارد. برای حفظ اعتماد عمومی و جلوگیری از بحران‌های آینده، تسریع در تنظیم قوانین شفاف، اعمال نظارت دقیق و ایجاد زیرساخت‌های امن، ضرورتی انکارناپذیر است.