روز شنبه ۱۷ آبان، جلسه آموزشی ویژه‌ای با همت بورس تهران و با هدف آشنایی فعالان بازار سرمایه با مرحله پایانی معاملات (TAL)، در محل بورس تهران برگزار شد.

به گزارش کیوسک‌خبر به نقل از مدیریت ارتباطات بورس تهران، این نشست با حضور مدیران ارشد بورس تهران، نمایندگان شرکت‌های کارگزاری، سبدگردانی و تأمین سرمایه و با همکاری مدیریت ارتباطات بورس تهران در سالن آمفی‌تئاتر بورس تهران برگزار شد.

معاون توسعه و راهبرد بورس تهران: تمرکز بر استانداردسازی و گسترش ابزارهای مالی

در ابتدای جلسه، علی‌عباس کریمی، معاون توسعه و راهبرد بورس تهران، به تشریح ویژگی‌های اصلی مرحله جدید معاملات پرداخت و گفت: «هدف از برگزاری این جلسه آموزشی، پاسخگویی به چرایی راه‌اندازی مرحله معاملات پایانی و نحوه اجرای آن در بورس تهران است.»

وی با اشاره به مطالعات تطبیقی بورس تهران افزود: «بورس تهران همواره بر مطالعه ابزارها، نهادها و سازوکارهای معاملاتی متمرکز بوده و با بررسی بورس‌های پیشرفته دنیا، از ابزارها و نهادهایی که قابلیت بومی‌سازی در کشور دارند، استفاده کرده است.»

کریمی خاطرنشان کرد: «از زمانی که تنها سهام در بازار سرمایه معامله می‌شد، مطالعه ابزارهای مشتقه آغاز شد. با همکاری کمیته فقهی سازمان بورس تلاش‌های بسیاری انجام شد تا این ابزارها در بازار سرمایه کشور کاربردی شوند. با وجود محدودیت‌های فقهی در برخی ابزارهای جهانی، بورس تهران همچنان مطالعات خود را گسترش داده تا ابزارهای متناسب با شرایط کشور را معرفی کند.»

تمرکز بر توسعه صندوق‌های نوین و مطالعات حوزه رمزارز

کریمی در ادامه با اشاره به توسعه نهادهای مالی جدید اظهار کرد: « در حوزه نهادها، انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری بررسی و بخش زیادی از آن‌ها به بازار معرفی شده‌اند. در دو سال گذشته، پیشنهادهایی از جمله ایجاد صندوق‌های بازنشستگی خصوصی، صندوق‌های تأمین مالی خصوصی و صندوق‌های پوشش ریسک به سازمان بورس ارائه شده است.»

وی افزود: «اخیراً مطالعات بورس تهران بر روی صندوق‌های رمزارز متمرکز شده است؛ ابزاری که در بسیاری از بورس‌های دنیا در حال رشد سریع است و منابع عظیمی را جذب می‌کند. در یکی از بورس‌های جهان، صندوق رمزارز حدود ۹۳ میلیارد دلار سرمایه جذب کرده است. بورس تهران نیز در پی ایجاد چنین صندوق‌هایی است و در صورت اخذ مجوزها، از نهادهای مالی برای طراحی و پشتیبانی آن‌ها دعوت به همکاری می‌کند.»

حرکت به سوی اصلاح ساختار معاملات و نزدیک شدن به استانداردهای جهانی

معاون توسعه و راهبرد بورس تهران در بخش دیگری از سخنان خود گفت: « در حوزه ریزساختارها، هیچ بورسی در دنیا نیست که مطالعه نشده باشد. سازوکار حراج پایانی برای تعیین قیمت پایانی مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از پرسش‌ها درباره مرحله معاملات پایانی این است که چرا بورس تهران حراج پایانی را راه‌اندازی نمی‌کند. باید گفت پیش‌نیاز مرحله معاملات پایانی الزاماً حراج پایانی نیست، بلکه قیمت پایانی است.»

وی افزود: « سازوکار تعیین قیمت در بورس تهران بر اساس قیمت و حجم مبنا است. اگر بتوانیم حراج پایانی موفقی برگزار کنیم، می‌توانیم حجم مبنا را کنار بگذاریم و به سمت استانداردهای جهانی حرکت کنیم.»

کریمی تأکید کرد: « مرحله معاملات پایانی، فرصتی برای افزایش نقدشوندگی و بهبود فرآیند کشف قیمت است. تقریباً تمام بورس‌های دنیا این مرحله را دارند و اجرای آن گامی در مسیر توسعه بازار و نزدیک شدن به استانداردهای جهانی است.»

ارائه جزئیات فنی توسط مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران

در ادامه جلسه، رضا کیانی، مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران، با اشاره به اینکه مرحله معاملات پایانی در بسیاری از بورس‌های مطرح دنیا اجرا می‌شود، به تشریح جزئیات فنی این مرحله پرداخت و گفت: « در دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات بورس تهران، مرحله معاملات پایانی پیش‌بینی شده است. این مرحله ۱۵ دقیقه به طول می‌انجامد و ورود سفارش و انجام معامله در آن با قیمت پایانی صورت می‌گیرد.»

وی افزود: « پیش از آغاز مرحله معاملات پایانی، قیمت پایانی تعیین می‌شود. در وضعیت فعلی، قیمت پایانی در بازار سرمایه ایران میانگین معاملات روز با لحاظ حجم مبنا است. این قیمت تا ساعت ۱۲:۳۰ استخراج می‌شود، سپس حدود ۱۵ دقیقه برای امور فنی تنفس داده می‌شود و پس از آن، نمادها در کد ۴ با قیمت پایانی به مدت ۱۵ دقیقه بازگشایی می‌شوند. به این ترتیب از ساعت ۱۲:۴۵ تا ۱۳:۰۰، معاملات با قیمت پایانی انجام می‌گیرد».

برگزاری پنل پرسش و پاسخ

در پایان این جلسه آموزشی، پنل پرسش و پاسخ با حضور مدیران تحقیق و توسعه، عملیات بازار سهام و نظارت بر بازار برگزار شد و پرسش‌های فعالان بازار در خصوص نحوه اجرای مرحله معاملات پایانی پاسخ داده شد.