
مهدی صالحی طاهری
در حالی که شوکهای جهانی و داخلی به طور مکرر بر پایداری بازارهای مالی ایران تأثیر گذاشتهاند، ضعفهای ساختاری عمیق موجود در حوزه سرمایه، این بخش را در معرض خطر فروپاشی قرار داده است. کاهش انعطافپذیری بازار، نبود تعادل بین عرضه و تقاضا، محدودیتهای غیرمنطقی قیمتی و عدم واکنش مناسب به تحولات اخباری، تنها بخشی از مشکلاتی هستند که مدیریت این حوزه را با چالشهای جدی مواجه کرده است.
به گزارش کیوسکخبر، بازارهای مالی ایران در سالهای اخیر با شتاب بیشتری به سمت بحران حرکت کردهاند. در حالی که در بسیاری از کشورها، بازارهای سرمایه به عنوان موتور محرکه رشد اقتصادی عمل میکنند، در ایران این بخش به تدریج از نقش خود فاصله گرفته و به زمینهای برای ایجاد ناامنی سرمایهگذاری تبدیل شده است. شوکهای سیاسی و نظامی، همچون تنشهای اخیر با اسرائیل، تنها عامل افزایشی نااطمینانی بودهاند و اصل مسئله در ساختارهای نادرستی است که این بازارها را احاطه کرده است.
یکی از مهمترین مشکلات موجود، نبود تعادل بین خریدار و فروشنده در معاملات است. در بسیاری از بازارهای توسعهیافته، وجود یک ساختار دوطرفه اجازه میدهد تا بازار به صورت خودکار به شرایط جدید واکنش نشان دهد. اما در ایران، وقتی سهمی در صف فروش قرار میگیرد، سهامداران بدون اینکه بتوانند موقعیت خود را تعدیل کنند، مجبور به منتظر ماندن ماهها هستند. این وضعیت نه تنها نقدشوندگی را کاهش میدهد، بلکه اعتماد عمومی به بازار را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
محدودیتهای قیمتی مانند دامنه نوسان و حجم مبنا نیز از دیگر عواملی هستند که انعطافپذیری بازار را محدود کردهاند. در شرایطی که یک سهم باید به طور طبیعی واکنش خود را به اخبار منفی نشان دهد، این قوانین مصنوعی باعث میشوند تغییرات قیمت به صورت کند و غیرطبیعی اتفاق بیفتد. این رویکرد به جای جلوگیری از نوسانات شدید، روانسازی منفی ایجاد کرده و استرس معاملهگران را افزایش میدهد.
دولت و بانک مرکزی نیز تاکنون در پشتیبانی از بازارهای مالی، اقداماتی ناکافی و نامنظم انجام دادهاند. در حالی که در کشورهای توسعهیافته، سیاستهای پولی و مالی با هدف تقویت بازارها و حمایت از رشد اقتصادی تدوین میشوند، در ایران این امر بیشتر تحت تأثیر سیاستهای کنترلگرایانه و دستوری قرار دارد. این رویکرد نه تنها باعث کاهش اعتماد سرمایهگذاران شده، بلکه باعث شده تا حتی در مواقع بحران، بازار قادر به جذب منابع لازم برای مقابله با شوکها نباشد.
راهحل این موضوع، بازنگری کامل در قوانین حاکم بر بازار سرمایه است. اصلاح یا حذف محدودیتهای قیمتی، تسهیل فرآیند معاملات، افزایش نقدشوندگی، تقویت صندوق تثبیت بازار و تدوین سیاستهای پایدار مالی از جمله اقداماتی هستند که میتوانند به احیای این بخش کمک کنند. دولت باید در این مسیر، از الگوهای موفق بینالمللی الهام بگیرد و به جای تمرکز بر کنترل مستقیم، فضایی را فراهم کند که فعالان اقتصادی بتوانند آزادانه تصمیمگیری کنند.
به گزارش کیوسکخبر، بازار سرمایه ایران در آستانه یک تحول مهم قرار دارد که میتواند زمینهساز رشد پایدار و جذب سرمایه در سالهای آینده باشد. بازنگری در قوانین قدیمی، حذف محدودیتهای غیرضروری، افزایش انعطافپذیری بازار و تقویت مکانیسمهای نظارتی به گونهای که فضای رقابت سالم و شفاف را تقویت کند، میتواند باعث احیای اعتماد سرمایهگذاران شود.
همچنین، توجه بیشتر به تسهیل معاملات، بهبود نقدشوندگی و ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا، باعث خواهد شد بازار سرمایه دوباره نقش خود را به عنوان موتور محرکه رشد اقتصادی ایفا کند. با رویکردی مبتنی بر ثبات، شفافیت و حمایت از نوآوری، این بخش میتواند به یکی از ستونهای استحکام اقتصادی کشور تبدیل شود.
منبع خبر : کیوسکخبر
https://www.kioskekhabar.ir/?p=272694