پنل تخصصی «سامانه مدیریت انرژی EMS» در پاویون فولاد مبارکه با حضور احسان عبدالله‌زاده، مدیر پروژه اسکادا شرکت ایریسا برگزار شد. محورهای این نشست شامل زیرساخت‌های موردنیاز اسکادا، نقش EMS در بهره‌وری انرژی، تأثیر آن بر محیط‌زیست و همچنین روند توسعه سیستم‌های بومی اسکادا در فولاد مبارکه بود.

کیوسک‌خبر ـ عبدالله‌زاده در تشریح زیرساخت‌های لازم گفت: «یکی از ارکان اصلی سیستم‌های اسکادا، جمع‌آوری داده‌هاست. این فرآیند از سطح سایت و با استفاده از سنسورها و سیستم‌ها انجام می‌شود. داده‌های جمع‌آوری شده از طریق شبکه‌های فیبر نوری و شبکه‌های وایرلس به مرکز دیتا سنتر منتقل می‌شود و در آنجا توسط اپلیکیشن‌های اسکادا و EMS پردازش، مانیتورینگ و کنترل می‌شوند.»
وی با اشاره به نقش اسکادا در کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری بیان کرد: «برای کنترل انرژی، کنترل هزینه‌های انرژی و پایداری انرژی در مجموعه‌های صنعتی، لازمه اصلی اندازه‌گیری، مانیتورینگ و جمع‌آوری داده‌هاست. این بخش، زیربنای سامانه‌های اسکادا محسوب می‌شود و یکی از پایدارترین زیرساخت‌ها برای مدیریت انرژی است.»
عبدالله‌زاده ادامه داد: «اندازه‌گیری‌های مختلف مطابق استاندارد ISO 50001 مدیریت انرژی در سامانه‌های EMS پیاده‌سازی می‌شود. این سیستم‌ها با نظارت دقیق بر مصرف انرژی در منابع مختلف، شناسایی ناهنجاری‌ها و تحلیل داده‌ها، امکان تولید بهینه و پایدار را فراهم می‌کنند و جریان کاری کارخانه را در شرایط محدودیت انرژی حفظ می‌کنند.»
تأثیر اسکادا بر محیط‌زیست
وی گفت: «مدیریت دقیق مصرف انرژی شامل برق و گاز، نه تنها بهره‌وری بالاتر و هزینه کمتر را به همراه دارد، بلکه باعث کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای می‌شود. این موضوع اثر مستقیم بر بهبود محیط زیست و کاهش آلایندگی دارد.»
تاریخچه توسعه اسکادای بومی در فولاد مبارکه
عبدالله‌زاده توضیح داد: «در مجتمع فولاد مبارکه، برای اولین بار در سال ۱۳۹۶ تصمیم گرفته شد که با توجه به مشکلات موجود در سیستم‌های خارجی و با حمایت تیم‌های بومی، یک اسکادای بومی طراحی و مورد استفاده قرار گیرد. این محصول به‌عنوان اولین سیستم داخلی در سال‌های بعد نصب و راه‌اندازی شد و از آن زمان تاکنون در فولاد مبارکه استفاده می‌شود.»
وی افزود: «پس از موفقیت این سیستم و نصب EMS در مجتمع، فولاد مبارکه تصمیم گرفت این راهکار را برای کل گروه توسعه دهد. بر اساس این تصمیم، نسخه‌ای از سیستم در سطح کل گروه نصب خواهد شد و داده‌های تمامی واحدها جمع‌آوری و تحلیل می‌شود. این اطلاعات برای تولید داشبوردهای مدیریتی و ابزارهای کنترلی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.»
عبدالله‌زاده در پایان تأکید کرد: «این اقدام گامی مهم در یکپارچه‌سازی داده‌ها و بهبود فرآیندهای مدیریتی و بهره‌وری انرژی در سطح کل گروه فولاد مبارکه است و امکان تصمیم‌گیری هوشمند و بهینه‌سازی عملکرد کارخانه‌ها را فراهم می‌کند.»

جمع‌بندی:

• این پنل بر اهمیت اسکادا و EMS در ایجاد زیرساخت دقیق برای اندازه‌گیری و پایش انرژی، و نقش آن‌ها در مدیریت بهینه برق و گاز در صنایع بزرگ تمرکز داشت.
• در این نشست توضیح داده شد که پیاده‌سازی استانداردهای مدیریت انرژی، تحلیل داده‌های مصرف و شناسایی ناهنجاری‌ها، شرط اصلی حفظ پایداری تولید و کاهش هزینه‌های انرژی است.
• جمع‌بندی جلسه نشان داد که توسعه اسکادای بومی و یکپارچه‌سازی داده‌ها در سطح کل گروه فولاد مبارکه، گامی اساسی برای افزایش بهره‌وری، کاهش آلایندگی و حرکت به‌سوی مدیریت هوشمند انرژی است.